Wat is het idee?
Samen met Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) werkt het programma SSRS aan een bijzondere manier van omgevingsanalyse en gebiedsontwikkeling. We ontwikkelen een nieuwe vorm van participatie, namelijk een Visual Problem Appraisal (VPA), een op film gebaseerde leerstrategie over stakeholders langs de Rijntakken.
Wat doet het?
De VPA Rijntakken brengt de sociale omgeving en het ecosysteem van het rivierengebied van de Rijn en IJssel in beeld door het filmen van interviews met actoren uit het gebied. De VPA bestaat uit een serie filmportretten, aangevuld met documentaires waarin de context waarin belanghebbenden zich begeven belicht wordt. De VPA kan zowel gebruikt worden in het hoger onderwijs als in het publieke domein.
Uit eerdere ervaringen is gebleken dat het gebruik van VPA in het publieke domein leidt tot grote interesse en inzet voor het duurzaamheidsvraagstuk door de gefilmde ‘ontmoetingen’ met betrokkenen. Die ‘ontmoetingen’ vinden plaats tijdens workshops door het actief bekijken van de filmportretten, ook wel narratieven genoemd, met boeren, water- en natuurbeheerders, lokale ondernemers, recreanten, beleidsmakers, bestuurders en andere belanghebbenden.
De VPA creëert een innovatieve en uitdagende leeromgeving, waarin VPA gebruikers de kans krijgen de complexiteit en de conflicterende belangen van het duurzaamheidsvraagstuk in het rivierengebied te ontdekken. De diversiteit aan filmportrettenen en de opzet van de VPA stelt de VPA gebruikers in staat om te reflecteren op hun handelen en biedt handvaten om collaboratief te werken. De gebruikers van de VPA zullen zich realiseren dat het consulteren van belanghebbenden niet gaat over het vinden van één sluitende waarheid, maar over het ervaren van persoonlijke versies en diverse omlijstingen/kaders van de realiteit en dat vanuit daaruit tot een passende oplossing gekomen moet worden.
Deelnemers in de VPA workshop doorlopen een driedelig programma: afbakening, het consulteren van de belanghebbenden en daadwerkelijke actie. De consultatie vind plaats door een keuze te maken voor enkele ‘ontmoetingen’ en deze keuzes ook te beargumenteren. De VPA deelnemers analyseren en structureren de informatie die aanwezig is in de filmportretten en formuleren op basis daarvan aanbevelingen voor actie. Dit kan vormgegeven worden op verschillende manieren, zoals scenario-ontwikkeling, beleidsontwerp of uitgebreidere project voorstellen.
De VPA films komen niet online beschikbaar, in ieder geval niet vrij toegankelijk. De VPA Rijntakken zal worden gebruikt in het hoger onderwijs en in het publieke domein onder het toeziend oog van een getrainde VPA workshopleider met als doel het leren over participeren, beleid maken voor en onderzoek doen naar duurzaam rivierbeheer van de Rijntakken.
Wat levert het op?
Binnen de VPA Rijntakken komt er een brede groep aan belanghebbenden aan het woord. Hierdoor komt er ook een breed scala aan visies en onderwerpen aan bod binnen het thema rivierbeheer van de Rijntakken. Belanghebbenden krijgen de kans om vrij te spreken over onderwerpen als de economische levensvatbaarheid van initiatieven in het gebied, duurzaamheid, natuurbeheer, invasieve soorten en cultureel erfgoed en identiteit. Ook de internationale context en toekomstperspectieven voor het gebied in het licht van klimaatverandering zullen aan bod komen.
De VPA bied omgevingsmanagers en andere professionals de kans om breder te kijken naar het gebied van de Rijntakken door middel van deze verschillende inzichten. Dit geeft inzicht in wat er speelt in het gebied en welke (tegengestelde) belangen hier spelen. De VPA workshop biedt daarnaast professionals de kans om zich beter te ontwikkelen in het luisteren naar belanghebbenden, te discussiëren over de verschillende visies en deze kennis ook toe te passen in de praktijk. Dit kan helpen bij omgevingsmanagement, het vormen van gebiedsvisies en dit stimuleert een collaboratieve aanpak van huidige en toekomstige projecten en opgaven in het rivierbeheer.
testen
valideren
in de
praktijk
Toepassing
De VPA Rijntakken is grotendeels ontwikkeld. Er moeten nog enkele interviews worden afgenomen, maar de VPA is al wel in gebruik genomen als onderwijsmethode op de VHL. Uit het gebruik in het onderwijs is gebleken dat de VPA zeer succesvol is als onderwijsmethode en dat het ook de studenten tools geeft voor het analyseren van complexe problemen.
Op dit moment wordt er gewerkt aan de toepassing van de VPA binnen Rijkswaterstaat. Er zijn al pilot workshops georganiseerd binnen RWS, waarin ook verdere verkenning plaatsvind naar de manier waarop de VPA binnen Rijkswaterstaat gebruikt gaat worden. Het doel is om de VPA Rijntakken in 2021 verder te ontwikkelen tot een goed product, onder andere door het organiseren van nog enkele pilot workshops. Het doel is om dit product begin 2021 zo goed als af te hebben, zodat het ingezet kan worden in beide het onderwijs en het publieke domein. Hierbij wordt ook onderzocht hoe de VPA ook buiten RWS, binnen het ministerie van I&W, dienst kan doen als methode.
Partners