De kracht van stroming.
Rivierbeheer zit vol uitdagingen.
Biomassa als motor voor beheer.
Sediment, altijd in beweging.
Sociaal kapitaal als fundament voor verandering
De kracht van stroming.
Rivierbeheer zit vol uitdagingen.
Wat is SSRS?
Het Nederlandse rivierengebied krijgt een steeds natuurlijker aanzicht door grootschalige maatregelen als Ruimte voor de Rivier, Natura 2000 en Kaderrichtlijn Water (KRW). Tegelijkertijd staat het rivierengebied onder druk door klimaatveranderingen, krappe budgetten voor beheer en onderhoud en de vraag vanuit de maatschappij om steeds meer in te spelen op actuele en lokale ontwikkelingen in de regio. Dit vraagt om een andere kijk op het rivierbeheer.
Het doel van SSRS is om vanuit de potentie van het rivierengebied te zoeken naar concrete mogelijkheden en slimme samenwerkingen, om zo tot een betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam beheer van het riviersysteem te komen.
Nieuws
Bekijk alles- Flexibele kribben fase 2
- Nieuwsbrief Leerruimte SSRS 2020
- Eerste VPA workshops binnen Rijkswaterstaat
- Start: stroom opwekken met waterkrachtturbine Lintur op de IJssel
- Markering start proef flexibele kribben in de IJssel bij Kampen
- Innovatie: flexibele kribben van X-streamblokken
- Update Van Berm tot Bladzijde
- Artist impression flexibele kribben
- Circulaire verkeersborden waarschuwen voor schaapskudde
- Leerruimte SSRS genoemd in Jaarbericht Rijkswaterstaat
Agenda
Bekijk allesHet huidige rivierbeheer verandert. Er zijn tal van uitdagingen
waar we mee te maken hebben in de praktijk. Daarnaast zijn er
vraagstukken waar u ons bij kunt helpen.
Uitgelichte oplossingen
De Biomassa Alliantie
Biomassa
Een samenwerking van organisaties die samen succes oogsten door zoveel mogelijk biomassa van goede kwaliteit af te zetten en bij te dragen aan een biobased economy.
In het rivierengebied bestaat een initiatief van inmiddels 16 partijen. Dit zijn terreineigenaren/beheerders, decentrale overheden en kennisinstituten. Zij werken samen als alliantie onder de titel ‘Biomassa als motor voor beheer’. De alliantie beoogt kennisdeling en kennisvermeerdering en het realiseren van concrete business cases.
Schapen voor vegetatiebeheer op lastige locaties
Biomassa
Vegetatiebeheer op oevers en kribben is noodzakelijk voor de waterveiligheid en om scheepvaart in goede banen te leiden. Met name onderhoud van de kribben en moeilijk begaanbare stukken oever is relatief duur en risicovol voor de werkers. Schapen zijn behendige klimmers en worden wereldwijd ingezet om vegetatie te (helpen) beheren. Door deze dieren in te zetten om de vegetatie kort te houden kan het vegetatiebeheer op deze plekken wellicht goedkoper, met minder risico en duurzamer georganiseerd worden.
Flexibele kribben opgebouwd uit X-blokken
Sediment
Bestaande kribben zijn vaak opgebouwd uit een zandkern afgedekt met een filterconstructie en zet- en stortstenen aan de buitenkant. In tegenstelling tot bestaande kribben zijn flexibele kribben niet opgebouwd uit vaste lagen, maar alleen uit een nieuw soort stortsteen. Deze stortstenen, genaamd Xstream-blokken, zijn relatief licht en zijn – in tegenstelling tot bestaande kribben – gedeeltelijk doorlatend voor water en sediment. Dit maakt dat de dimensies en de vorm van de flexibele krib makkelijker aangepast kan worden. Dit biedt kansen voor het beïnvloeden van de rivierstroming en lokale sedimentdynamiek rond de kribben in de IJssel en hiermee een reductie in de baggerinspanning. Verder kunnen de holtes tussen de Xstream-blokken als habitat dienen voor verschillende organismen.
Aquabot – onbemand en autonoom meten
Sediment
Om de waterdiepte op de vaarwegen in de gaten te houden, wordt een paar keer per jaar een peilboot gebruikt. Deze peilboot wint veel bodemdata in zodat de aannemer weet waar hij moet baggeren. Het gebruik van een peilboot gaat echter gepaard met hoog brandstofverbruik en is daarom niet duurzaam. Vandaar dat er is gedacht aan de mogelijkheid om zogenaamde ‘aquabots’ in te zetten.
Aquabots (aquatische of zelfvarende drones) kunnen nauwkeurig, snel, duurzaam en met beperkte kosten metingen uitvoeren op het water. Onder andere de waterdiepte, bodem en waterkwaliteit kunnen hiermee in kaart worden gebracht. Er is al een prototype met sensor hardware en data-analyse software succesvol getest op de IJssel in 2018.
The Great Bubble Barrier
Sediment
Te veel van het afval dat onze samenleving produceert komt terecht in het water en brengt grote schade toe aan milieu en mens. Zeeschildpadden en vissen raken verstrikt in plastic, scheepvaart ondervindt hinder en microplastics vormen een gezondheidsrisico voor de kleinste tot grootste organismen. Dit probleem wordt door gemeenten, het rijk en de Europese Unie steeds meer gezien en onderkend.
Afval kan worden opgevangen voordat het de oceanen bereikt. Huidige oplossingen die afval tegenhouden in rivieren hinderen helaas daarbij ook vaak scheepvaart en vissen in de rivier. Maar het kan ook anders: een barrière van luchtbellen, The Great Bubble Barrier.
The Great Bubble Barrier won in 2016 de eerste prijs bij de Plastic Free Rivers Makathon van PWN en Rijkswaterstaat. Nu wordt dit idee gerealiseerd binnen de Leerruimte van het beheercontract van de IJssel. Hierin werken Rijkswaterstaat, Deltares en aannemerscombinatie BAM/Van den Herik samen aan innovatie. Meer informatie over de Leerruimte is hier te vinden.
Schermen van rivierhout
Sediment
De pilot schermen van rivierhout bestaat uit het plaatsen van hout in de rivier om het sedimentbeheer van de rivier te verbeteren. Boomstammen worden in de vorm van schermen aangelegd langs de oevers van de IJssel en met palen in de rivierbodem verankerd. Op deze manier wordt zowel de ecologie van de rivier verrijkt als ook de baggerinspanning verminderd.
